9 października 2021 r. w sali Urzędu Stanu Cywilnego odbyła się konferencja naukowa i promocja książki „Studia i szkice z dziejów Dębna” z udziałem naukowców zajmujących się historią Pomorza Zachodniego z Uniwersytetu Szczecińskiego i Instytutu Pamięci Narodowej. Jest to publikacja naukowa poświęcona historii Dębna, która jest zbiorem szeregu opracowań historycznych obejmujących zarówno samą historię miasta jak i wydarzenia polityczne, działalność twórców kultury, wreszcie sport i turystykę. Publikacja powstała w związku z obchodami 450-lecia nadania częściowych praw miejskich dla Dębna, które zostały nadane w 1570 r. przez Katarzynę Brunszwicką. Jest to data umowna, ponieważ formalnie nie istnieje żaden dokument lokacyjny potwierdzający nadanie praw lokacji miastu, ale z całą pewnością można stwierdzić, że w 1570 r. Dębno funkcjonowało już, jako miasto. Oficjalne uroczystości przypadały, więc na rok 2020, ale ze względu na obostrzenia związane z covid-19 zostały przeniesione na rok 2021. Wydawcą książki jest Gmina Dębno, a patronat naukowy objęli: Uniwersytet Szczeciński oraz Stowarzyszenie Terra Incognito z Chojny, którzy są także współwydawcami publikacji. Pomysłodawcą przedsięwzięcia, a zarazem autorem strony edytorskiej książki jest dębnowski artysta - Leszek Włodkowski-Moszej.Publikacja została napisana pod redakcją prof. Radosława Skryckiego - autora i redaktora wielu publikacji, o zainteresowaniach dziejami kartografii i ikonografii ziem polskich ze szcz ególnym uwzględnieniem Pomorza Zachodniego i Nowej Marchii oraz historii regionalnej tych krain. W konferencji wzięli udział poszczególni autorzy opracowań historycznych wg kolejności: prof. Edward Rymar - wybitny znawca i propagator historii nowomarchijskiego średniowiecza, który omówił historię Dębna od czasów średniowiecza do XVI w. pt. „Stare Dębno” - przedmiejska poprzedniczka Dębna (XIII-XVI wiek)”. Prof. Radosław Gaziński przeanalizował Herb miasta Dębna. Dr Michał Gierke przedstawił Drukarnię Christopha Rungego w Dębnie, jako najstarszą oficynę Nowej Marchii. Dr Katarzyna Rembacka naświetliła jeden z konfliktów przebiegający w Dębnie na linii władze oświatowe, a Państwowy Urząd Repatriacyjny pt. „Powojenny zatarg o dębnowski budynek szkolny (i nie tylko). Zarząd Miejski versus Państwowy Urząd Repatriacyjny”. Łukasz Lewandowski poruszył temat Komitetu Miejsko-Gminnej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i Miejsko-Gminnej Rady Ocalenia Narodowego w Dębnie w okresie stanu wojennego 1981-1983. Prof. Radosław Skrycki podjął się tematu ważnego dla społeczności lokalnej związanej z upamiętnieniem byłego dyrektora NZPOW Adama Jakuszki pt. „Upamiętniać czy nie? Polityka historyczna, lokalna pamięć i casus Adama Jakuszki”. Andrzej Dobrowolski przybliżył postać Stanisława Łąka pt. „Szkic do biografii Stanisława Łąka”. Marek Schiller opowiedział o Turystyce w Dębnie po 1945 roku. Dorota Dobak-Hadrzyńska poświęciła swoje wystąpienie dębnowskim twórcom kultury tym żyjącym jak i tym, którzy odeszli jak i nieodżałowanej pamięci Lecha Łukasiuka pt. „Galeria dębnowskich osobowości”. W publikacji pojawia się także jeszcze jeden autor, a raczej autorka - dębnowska regionalistka, Anna Witkowska, która opisuje „Maraton Dębno - wczoraj i dziś”. W konferencji uczestniczyli licznie mieszkańcy Dębna, władze samorządowe na czele z Grzegorzem Kulbickim - burmistrzem, regionaliści, historycy, pasjonaci historii lokalnej oraz czytelnicy i sympatycy biblioteki. Jak wyznał redaktor prof. Skrycki podstawową motywacją do napisania książki były jego rodzinne związki z Dębnem - miastem, w którym się urodził. Ma też nadzieję, że efekt ostateczny spełni oczekiwania czytelników, i że książka stanie się przyczynkiem do kolejnych prac dokumentujących i popularyzujących historię Dębna. Grzegorz Kulbicki - burmistrz Dębna w wywiadzie dla TVP Szczecin powiedział, że: Książka stanowi materialny, trwały ślad, dokument po obchodach 450-lecia nadania częściowych praw miejskich miastu, a jednocześnie stanowi przyczynek do dalszej dyskusji nad historią Dębna. Publikacja ,,Studia i szkice z dziejów Dębna” obejmuje zarówno odległą historię Dębna począwszy od średniowiecza, w którym występuje pierwsza wzmianka o wiosce Dębno, oraz czasy po 1945 r., kiedy to polskie władze przejmowały miasto z rąk Rosjan. Książka opisuje powojenny trud budowania tożsamości polskiej podjęty przez ludzi, którzy osiedlili się w Dębnie. Zapraszamy Państwa po sięgnięcie do lektury pt. „Studia i szkice z dziejów Dębna”, która będzie oczywiście dostępna w dębnowskiej bibliotece.
Karolina Sielicka
dział zbiorów regionalnych dębnowskiej biblioteki
